Son dönemin popüler kavramlarından aslında popülaritesi yeni olsa da kendi yeni keşfedilmiş değil, önemi son dönemde daha da anlaşılmış olmasından kaynaklı.
Fasya, deri altı yağ dokusu, kas grupları, sinir sistemi, tüm vücut boşlukları ve organlar, hepsini saran yapıdır.
Bazı anatomik yapıları bir arada tutarken bazılarını da birbirinden ayırarak koruyuculuk yapar. Fasyal reseptörlerin retinamızdaki kadar ya da daha fazladır. ‘Fasya, deriden hücre çekirdeğine kadar uzanan vücudun içinde gerilimsel ve devamlılığı olan fibriler bir network tür. Bu global network, mobil, uyum gösteren, fraktal (parça parça) ve düzensizdir. Vücudun temel yapısal mimarisini oluşturur.’ der; Dr. Jean Claude Guimberteau.
Vücudu çevreleyen deri altı yağ dokusunu kapsayan, kas-iskelet sistemini kapsayan, sinir sistemini çevreleyen, organları ve vücut boşluklarını çevreleyen 4 grup fasya. Fasyal yapılar, vücut içerisinde fasyal zincirler meydana getirerek hatlar oluşturmaktadır. Bu zincirler, kuvvet yayılım, mekanik destek, hareketlerin birbiri içinde akması ve vücudun tüm yapılarının ahenk ile hareket etmesine yardımcıdır.
Fasyalarınız birçok sebeple kendisi hasar görmektedir:
- Yaş
- Travma
- Aşırı kullanım
- Hastalıklar
- Enflamasyon
Son dönemde artık biliyoruz ki, duygularımız, ruhsal durumumuz bedenimizi etkilemektedir. Fasyalarda duygularımızın yansıdığı yapılardan diyebiliriz. Miyofasyal çalışmalar, duygusal reaksiyonlar açığa çıkarabilmektedir. Yani, duygusal gerilimler fasyalarınızda gerginlik olarak yansıyabilir.
Fasyal bir probleme örnek vermek gerekirse, Plantar fasyit bunlardan biridir. Fasyanın enflamasyonla sertleşmesi, fasyal kısıtlılıklara yol açar. Yani, sizi saran koruyan bu yapı yapışıklık oluşturabilir, eklem hareket açıklığını kısıtlayabilir, kasınızın foksiyonunu azaltabilir. Kısacası, plantar fasit, ayak arkını sağlayan fasyanın iltihabıdır. İltihap, fasyanın fleksibilitesinde azalma ve sertleşmeyle kendini gösterir. Bunun dışında özellikle kadın hastalıkları, baş ağrıları, fibromiyalji, alt bölge bel ağrısı, miyofasyal ağrı sendromunu tam da bu noktada örnek verebiliriz.
Tomas Myers, fasyal anatomi ve tedavilerin en önemli isimlerinden hem eğitmeni hem de uygulayıcısıdır. Fasyanın tedavisinde fasyanın çevresindeki cilt, sinir ve kas dokusu gözönünde bulundurulmalıdır demektedir. Her zaman olduğu gibi vücut bir bütündür. Parçaları değerlendirmek gerekir ama bütünü görmeden bütüncül yaklaşmadan istediğimiz iyileşmeye ulaşmak çok zor olabilir.
Fasyaların desteklenmesi için yapabileceğimiz şeyler nelerdir?
Fasyanın yapısı çoğunlukla kollajenden oluşur. Cildimiz, sacımız, tırnaklarımızın yapısındaki gibi kollajen bizi genç ve sağlıklı gösterir. Öyleyse Fasyal dokumuzun sağlıklı olabilmesi için sağlıklı beslenmemizde önemlidir. Nasıl ki bol su içer kollajenden zengin beslenirseniz; cildiniz güzelleşir, aslında görmediğiniz fasyal yapılarınızda güzelleşir.
Yoga, pilates, foam roller egzersizleri, gibi çalışmalarda fasyalarınız farklı şekillerde çalışmış olur. Size uygun olduğunu düşündüğünüz birini günlük yaşamınıza dahil edebilirsiniz; ama ,eğer kronik bir durumunuz varsa sizin için önemli olan durumunuzun bir doktor tarafından tespiti yapıldıktan sonra bir sağlık uzmanından ( fizyoterapist, osteopat)destek almanızdır. Çünkü, kronik bir durum varlığında uzman bir yaklaşım olmaksızın problemi arttırmanız olasıdır.
Bir fizyoterapistten miyofasyal gevşeme tekniklerini içeren bir uygulama ile tüm fasyalarınıza iyi bir bakım hizmeti de almak bir seçenek olabilir. Belki ihtiyacınız olan sadece bilinçli bir dokunuştur. Fasyal gevşeme egzersizlerine birkaç örnek olması açısından işte birkaç görsel:
